پردیس فناوری کیش _طرح مشاوران ومتخصصان مدریت گروه فنی و مهندسی
سبک اذری چیست؟
از آمیزش ویژگی هاي معماري مرکز ایران و جنوب با سنت ها و روش هایی
که ازروزگاران کهن بومی آذربایجان شده بود ، شیوه معماري آذري شکل
گرفت.
سرزمین آذربایجان در معماري
ایران در رده نخست اهمیت جاي
دارد.
چرا که سه شیوه معماري
ایران(پارسی ،آذري و اصفهانی )از
آنجا سرچشمه گرفته اند.
شیوه آذري داراي دو دوره است :
دوره نخست از زمان هولاگو و پایتخت شدن مراغه آغاز می شودو
دوره دوم آن از زمان تیمور و پایتختی سمرقند آغاز می شود .
که معماران بزرگی چون قوام الدین شیرازي و پسرش غیاث الدین و زین
العابدین شیرازي ، در خراسان بزرگ به کار گمارده شدند و سازنده ساختمان
هاي بزرگی در آنجا بودند .
خصوصیات معماري شیوه آذري
- پیمون بندي و استفاده از عناصر یکسان مانند کاربندي در سازه و آرایه (به دلیل نیاز
- به ساخت در زمان کوتاه)
- بهره گیري بیشتر از هندسه در طراحی معماري
- گوناگونی در طرح زیاد می شود .
- به وجود آمدن ” نهاز“ و ” نخیر“ یعنی بیرون زدگی در کالبد و فرو رفتگی ها در پلان.
- آن در ارسن شاه زند سمرقند بود . ۵ -ساخت آرامگاه ها با ارتفاع زیاد به همراه برون گرایی و با تهرنگ چهارگوشه که نمونه
- محور گرایی نیرومند .
- ارسن: مجموعه ساختمانی
خصوصیات معماري در شیوه آذري
مدرسه الغ بیک در سمرقند ،مدرسه الغ
بیک در بخارا ، اثر معمار اسماعیل بن
محمد اصفهانی وجزییات نقشه مدرسه
در غوج ایوان.
تورفتگی و بیرون رفتگی اجزا به خوبی
دیده می شود .
( از معماري تیموري در ایران و توران
نیارش در شیوه آذري
- استفاده از چفد کلیل آذري
- استفاده زیاد ازچفد چمانه و شبدري
- -ساخت دیوارهایی به نام خشخاشی براي ساخت گنبد دو پوسته
- کاربندي ها براي پرکردن تویزه ها
تفاوت شیوه رازی و ازری
در شیوه رازي آجرکاري ، نماسازي همراه با سفت کاري انجام می شد، در نتیجه ساختمان پایدارتر و
نماسازي آن ماندگارتر می شد .
اما در شیوه آذري ، نخست ساختمان با خشت یا آجر و سنگ لاشه یا کلنگی ، با شتاب و
به گونه زبره (بدون نما)سفت کاري می شد ، سپس آمود و نما سازي به آن افزوده می شد.
آرایه در شیوه آذري
- در این سبک کاربرد آجر کم شد و جایگزین آن کاشی (سفال لعاب دار ) و سفال نگارین با نگاره
- برجسته (مهري) شد.
- استفاده از کاشی هفت رنگ و کاشی خشتی باب شد .
- معرق کاري پیشرفت کرد.
- کاربندي
- گره سازي
آثار و بناهاي مهم شیوه آذري
۱-گنبد مدرسه ضیاییه
۲ -گور احمد جام
۳ -گنبد امام رضا
۴ -گنبد سلطانیه
۵ -مسجد جامع ورامین
۶ -گنبد رکن الدین
۷ -مسجد ازیران
۸ -مسجد امیر چخماق
۹ – ارگ علی شاه
۱۰ – مسجد گوهر شاد
۱۱-بی بی خانم
۱۲ -هرات
۱۳ -مدرسه الغ بیگ
۱۴ -شیخ صفی
۱۵ -غیاثیه
۱۶-رصد خانه سمرقند
۱۷ -شاه زند
۱۸_تخت سلیمان
دوره دوم شیوه آذري
دوره دوم شیوه آذري از زمان تیموریان آغاز می گردد . ساختمان هاي زیادي
از این دوره در خراسان بزرگ به جاي مانده اند . یکی از بناهاي مهم
مسجد گوهرشاد است که در سال هاي ۸۰۸ تا ۸۲۱ قمري ساخته شد.
حرم امام رضا ( دوره دوم شیوه آذري)
معماري:
۱ -کهن ترین بخش آستان قدس است .
۲ -ساختمان چهار گوشه اي است که دو پهلوي آن نزدیک به ۱۰ متر است .
۳ -در جنوب غربی آن مسجد گوهر شاد و در شمال شرقی آن صحن عتیق ساخته شده است.
۴ -ارسن ، پس از به هم پیوستن این ساختمان ها ، داراي راستاي شمال شرقی به جنوب غربی
شده است .
۵ -صحن عتیق ۴ ایوان بزرگ دارد ( ۳ تاي آن به فرمان شاه عباس ساخته شده است .
۶ -صحن نو آن در دوره قاجار ( زمان فتحعلی شاه)ساخته شد .
۷ -در این مجموعه ، همه ویژگی هاي آذري به خوبی قابل مشاهده است
سازه:
۱ -گنبد دو پوسته دارد .
۲ -روي آهیانه گنبد ، دیوارك هایی به نام
خشخاشی کار شده و اربانه کشیده شده است .
آرایه:
۱ -معرق کاري
۲ -یزدي بندي در صحن هاي مختلف
۳ -آینه کاري
مسجد گوهرشاد:
معماري:
۱ -این مسجد داراي میان سراي چهار ایوانی است .
۲ -معمار این بنا استاد قوام الدین شیرازي است .
۳ -بخش بزرگی از ساختمان مسجد، گنبد خانه و ایوان
آن در چند دهه کنونی به کلی با بتن باز سازي شده
است.
۴ -شبستان ستون دار با طاق و چشمه .
آرایه:
۱ -نگار گله اي با خط بنایی در ایوان.
۲ -گره سازي درهم و ساده آمود شده در نماهاي آن
ارتباط با ما :
تلفن : ۰۲۱۶۶۱۷۶۱۹۶ ۰۲۱۶۶۴۹۳۵۲۷ ۰۹۰۵۹۶۲۶۹۰۰
نشانی : بلوارکشاورز خیابان ۱۶ آذر انتشارات دانشگاه تهران پلاک ۵۴ طبقه۵ واحد ۹
ثبت نام از طریق سایت زیر
www.portal.kishtech.ir
شبکه های اجتماعی پردیس فناوری کیش :
سامانه آموزش مجازی رهیاران : www.rahyaranlms.ir
کانال تلگرام kishtech@
اینستاگرام kishtech.ir_ kishtech.ir