برای توضیح مهندسی برق قدرت در ابتدا توضیحی کوتاهی راجع به مهندسی برق خواهیم داد. مهندسی برق باتکيه بر دو پايه فيزيک و رياضيات و امتزاج آنها با ديدگاه مهندسی، ابزارهای توانمندی را در طراحی قطعات و سيستم‌ها بوجود آورده است. به نحوی که، در بيش از يک قرن سابقه خود، وسيع ترين کاربردها را در تکنولوژی يافته است. و امروزه کمتر ابزار، قطعه يا سيستمی را می توان يافت که فاقد قطعات الکتريکی يا الکترونيکی باشد. در مطالب قبلی به توضیح کامل رشته مهندسی برق پرداخته ایم.
رشته مهندسی برق به واسطه ماهيت فراگير خود، هر روز شاخه های جديدی از صنعت را گسترش داده و روش های نوينی را پيش روی می گشايد. خودکارسازی، توليد وانتقال انرژی، ارتباطات زمينی، سنجش پزشکی، ابزار الکترونيک هواپيمايی و رادارها تنها برخی از زمينه های کاربردی هستند که در قلمرو مهندسی برق قرار دارند .
رشته برق دارای چهار گرایش قدرت، کنترل، الکترونیک و مخابرات می باشد.
گرایش قدرت
در گرایش قدرت به طور کلی به آموزش و پژوهش در زمينه طراحی و ساخت سيستم های مورد استفاده در توليد، انتقال، توزيع و مصرف برق پرداخته می شود. از جمله مباحثی که در این گرایش مطرح می شود می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- روش های مختلف تولید برق شامل نيروگاههای آبی، گازی، سيکل ترکيبی و ولتاژ نوری، بادی…
- چگونگی احداث خطوط انتقال و انواع کابلهای هوايی و زيرزمينی و روش های انتقال برق
- انواع وسايل و تجهيزات حفاظتی که در مراحل مختلف توليد، توزيع، انتقال و مصرف انرژی، با هدف محافظت از انسان‌ها و تاسيسات شبکه در برابر حوادث نامطلوب استفاده می شوند. از جمله انواع رله ها، فيوزها و کليدهای قدرت
- انواع مختلف ماشين‌های الکتريکی و ترانسفورماتورها و طرز کار و کاربرد آنها
همچنین در رشته قدرت در مقطع کارشناسی ارشد بطور اختصاصی‌تر به مباحث ذکر شده پرداخته شده. در آن موضوع خاص جزئیات بیشتری مطرح می گردد. برای مثال به طور ویژه به بحث تولید انرژی الکتریکی و به طور خاص به روش های نوین تولید انرژی شامل نیروگاه های خورشیدی، نیروگاه بادی و… پرداخته می شود.
دانشجویان این رشته پس از اینکه مطالب کلی و اصول پایه‌ای را در مقطع کارشناسی آموختند، انتظار می رود در مقطع کارشناسی‌ارشد بین مطالب آموخته شده در مقطع کارشناسی ارتباط برقرار کرده. و با آموخته های خود در این مقطع توانایی طراحی و تحلیل شبکه های قدرت را داشته باشد.
زیرگرایش های مهندسی برق قدرت
مهندسی برق قدرت با تولید، انتقال و توزیع انرژی الکتریکی و ساخت برخی دستگاه‌های مربوط به آن نظیر ژنراتورهای الکتریکی، موتورهای الکتریکی و تجهیزات الکترونیکی مورد نیاز سروکار دارد. این گرایش، به عنوان قدیمی ترین گرایش در رشته مهندسی برق، خود به چندین زیرگرایش تقسیم میشود :
در مبحث انتقال و توزیع ، روش‌های مختلف انتقال برق اعم از کابلهای هوایی و زیرزمینی، اصول مهندسی فشار قوی و همچنین مدیریت شبکه توزیع و توزیع بهینه را مطالعه می‌کنند.برای مثال می‌توان با بهینه سازی شبکه‌های برق رسانی ٬تاحد زیادی ازتلفات در شبکه جلوگیری نمود که این کار موضوع این گرایش از مهندسی قدرت است.
یکی دیگر از شاخه هاي قدرت نیز ماشین هاي الکتریکی است که شامل ژنراتورها، ترانسفورماتورها و موتورهاي الکتریکی می شود. این شاخه از زمینه هاي مهم صنعتی و پژوهشی گرایش قدرت است.
و در آخر سیستم هاي قدرت که به بررسی تجزیه و تحلیل سیستم ها می پردازد. دانشجویان در این گرایش با انواع نیروگاه هاي آبی، گازي، سیکل ترکیبی و … آشنا می شوند.
دروس تخصصی گرایش قدرت
- ماشین‌های الکتریکی تخصصی
- حفاظت و رله
- تأسیسات
- تولید و نیروگاه
- عایق و فشار قوی
- ماشین‌های مخصوص
بازار کار و آینده مهندسی برق قدرت
گرایش برق قدرت را می توانند از سایر گرایش ها برتر دانست. زیرا بدون استفاده از لپ تاپ و موبایل میشود زندگی کرد اما شرکت هایی که این ابزار تولید می‌کنند نیاز به برق دارند. مهندس برق قدرت باید باشد تا این زمینه را فراهم کنند و کنترل امور را به دست گیرد.
ز نظر بسیاری از داوطلبان، گرایش قدرت در رده اول بازار کار قرار دارد. با توجه به تولید و تامین برق به عنوان یکی از زیرساختهای اصلی کشور، جایگاه مهندسان برق با کارشناسی ارشد قدرت بهتر از سایر گرایشهاست. بزرگترین مشکل در بازار کار کلی مهندسی برق تعریف می شود: یعنی زیاد بودن تقاضا ولی کم بودن بازار کار. تعداد فارغ التحصیلان برق زیاد است. مشکل بعدی در سطح پایین حقوق است. شما تا زمانی که تجربه و مهارت و سابقه کار زیادی نداشته باشید به حقوق مناسبی دست پیدا نمی کنید
افراد فارغ التحصیل این رشته در قسمت های خصوصی و دولتی مشغول به کار شوند. بهمین دلیل میزان حقوق و دریافت آنها متفاوت است. مثلا اگر در بخش خصوصی مشغول به کار شوند با استفاده از تجربه و تحصیلاتی که دارند و مهارت های آنها حقوق های متفاوتی برایشان در نظر گرفته شده است. مهمترین علت گرایش مهندسان برق به گرایش قدرت این است که شمایل بیشتری به یک مهندس برق که عاشق کارهای عملیاتی است می دهد