آسانسوری که جنبه گردشگری دارد

به گزارش واحد و آموزش آسانسور و پله برقی در شهر لیسبون در پرتغال، آسانسوری وجود دارد که در هیچ ساختمانی جایگذاری نشده، بلکه میان زمین و آسمان معلق است. این بالابر عظیم که سانتاژوستا نام دارد ساخته شد تا مشکل هم سطح نبودن قسمت های مختلف شهر را حل کند.
اگر سوار این آسانسور شوید و مسیری را پیاده روی کنید سر از منطقه ی دیگری از شهر در خواهید آورد. ماجرای ساخت این سازه از این قرار است که سالها پیش شهر لیسبون فراز و نشیب های زیادی داشت و از تپه های متعددی تشکیل می شد؛ به همین خاطر اهالی آن برای رفع این مشکل سانتا ژوستا را ساختند که هم مشکل شهر را حل کرد و هم با ظاهر زیبایش، امروز به جاذبه ی گردشگری بدل شده است. کارناوال امروز به لیسبون آمده تا از نزدیک این آسانسور منحصر به فرد را ببیند و ساعاتی را در آن سپری کند. ما را در این سفر هیجان انگیز همراهی کنید.
آسانسور سانتا ژوستا

همانطور که قبل تر اشاره کردیم، می توانید به راحتی به بالاترین طبقه ی آسانسور سانتا بروید و چند دقیقه ای به تماشای شهر لیسبون بنشینید. البته هنوز هم شهروندان لیسبون از سانتا ژوستا برای رفت و آمد روزانه استفاده می کنند تا به نقاط مهم شهر برسند و این یعنی آسانسور برای توریست ها جنبه ی گردشگری دارد و برای اهالی هنوز هم یک مسیر خوب برای دسترسی به نقاط مختلف است.

آسانسور از سمت شمال به میدان روسو (Rossio) و از جنوب به محله ی پراکا دو کامرسیا (Praça do Comércio) و رودخانه ی شهر می رسد و با رفتن به بالای این سازه می توانید از این اماکن دیدن کنید. همچنین از بالای این آسانسور می توان کلیسای معروف سائو روک (São Roque) و مرکز شهر لیسبون که با نام بارو آلتو کورتر (Bairro Alto quarter) شناخته می شوند را به وضوح دید. در لیسبون اغلب اوقات سال هوا خوب و دلپذیر است به همین خاطر می توان به راحتی چند ساعتی را بر فراز آسانسور سپری کرد. در تصاویری که در ادامه می بینید، می توانید تا حدودی لذت تماشای این شهر زیبا را احساس کنید.

 

نمای شهر از بالای آسانسور سانتا زوستا

داخل کابین آسانسور سانتا ژوستا

یکی دیگر از قسمت های جذاب آسانسور سانتا ژوستا کابین های آن است، اتاقک هایی با فضای ۴۵ متر مربعی که با اتاقک های آسانسور امروزی خیلی فرق دارند. اینجا همه چیز به صورت سنتی و در کمال ظرافت و طراحی ساخته شده و به وضوح دیده می شود که برای ساخت آن زمان زیادی صرف گردیده است. این کابین ها دارای پنجره هستند که این امکان را فراهم نموده اند تا بازدیدکنندگان حین بالا و پایین رفتن از مناظر بیرون نیز لذت ببرند.

درباره ی این آسانسور نکته ی جالبی هم وجود دارد؛ این کابین ها در حین بالا رفتن می توانند ۲۰ نفر را با خود بالا ببرند اما در حین پایین آمدن تنها گنجایش ۱۵ نفر را دارند و سوار شدن بیش از اندازه در آن باعث آسیب دیدن آسانسور می گردد، این آسانسور در زمان افتتاح با ۲۴ نفر بالا و پایین رفت که کار درستی نبود.

داخل کابین آسانسور سانتا ژوستا

 

کابل های آسانسور سانتا زوستا از نمای بیرونی

مسیر پیاده‌رو

این قسمت که اصلی ترین بخش آسانسور سانتا ژوستا بوده و هست، مسیری فلزی است که عبور از آن شبیه به عبور از پل های عابر پیاده ی امروزی است. اطراف این مسیر تماما با فنس و توری پوشانده شده، زیرا افرادی که از اینجا عبور می کنند، اغلب افرادی هستند که از آسانسور به عنوان بخشی از وسایل نقلیه ی عمومی شهر استفاده می کنند و قصد اصلی آن ها استفاده از آسانسور به عنوان یک جاذبه ی گردشگری نیست. شاید جالب باشد که بدانید این روزها برخی از عابران روی فنس های این قسمت قفل می بندند و با این کار سعی دارند عشق و محبتشان را به معشوقشان نشان داده و آن را جاودان کنند، اما از آنجایی که با زیاد شدن قفل ها، وزن سازه ی سانتا ژوستا زیاد می شود مسئولین هر چند وقت یکبار این قفل ها را باز می کنند.

 

 

مسیر پیاده روی آسانسور سانتا ژوستا

 

فنس های قسمت پیاده رو سانتا ژوستا

عظیم ترین آسانسور جهان

این آسانسور یکی از عجیب ترین آسانسورهای دنیا می باشد. دو راه برای حمل نقل قایق بین دو ارتفاع متفاوت در آب وجود دارد. یکی استفاده از سدهای متحرک است که معمولا در رودخانه ها و کانال های آبراه دیده می شود و روش دیگر این است که به طور فیزیکی قایق از یک آبراه بلند شود و در آبراه دیگر قرار گیرد.

 

بالابرهای قایق زیاد رایج نیستند و چرخ «فالکرک» در نزدیکی فالکرک در اسکاتلند تنها بالابر چرخشی قایق در نوع خود در جهان است و به عنوان نقطه عطفی در مهندسی در اسکاتلند در نظر گرفته می شود.چرخ فالکرک ۳۵ متر ارتفاع دارد و کانال «Forth and Clyde» را به کانال «Union» متصل می کند که قبلا با ۱۱ سد متحرک در فاصله ۱.۵ کیلومتری به هم متصل می شدند. اما این روش در سال ۱۹۹۳ کنار گذاشته شد و اتصالات شکسته شد. از این رو تصمیم گرفته شد که یک بالابر قایق لازم است تا دو آبراه را به هم مرتبط کند. اما از آن جا که مایل نبودند هر بالابری را استفاده کنند تصمیم گرفتند یک ساختار چشمگیر و نمایشی قرن بیست و یکمی ایجاد کنند.نتیجه این تصمیم، یک ساختار فوق العاده متعادل شد که «چرخ فالکرک» نام گرفت: اولین و تنها آسانسور چرخشی قایق در جهان.قایق ها وارد یکی از واگن های چرخ می شوند و همراه با آبی که در آن شناور هستند بالا و پایین برده می شوند. این بالابر براساس قانون جابجایی ارشمیدس کار می کند که طبق آن حجم هر قایق شناور در واگن دقیقا با حجم متناسبی از آب جابجا خواهد شد بنابراین ترکیب نهایی قایق و آب جرم کلی اصلی را متعادل نگه خواهد داشت. وزن برابر اجازه می دهد واگن ها در تعادل بمانند، بنابراین انرژی خیلی کمی برای جابجایی چرخاندن چرخ نیاز خواهد بود. چرخ ۱۸۰ درجه در ۵.۵ دقیقه با استفاده از تنها ۱.۵ کیلووات الکتریسیته می چرخد، یعنی همان میزان انرژی که برای جوشاندن ۸ کتری آب در خانه نیاز است.

در ادامه، تصاویر این آسانسور عجیب را مشاهده نمایید :

 

ساختار پله برقی را بشناسیم

در این مطلب با ساختار اصلی ، استانداردها ، ظرفیت و سایر اصول صنعت پله برقی آشنا می شویم.

پله در پلکان برقی :

یکی از اساسی ترین قطعات پله برقی پله ی آن است که به صورت یکپارچه و به روش قالب گیر (Die-cast) ازجنس آلومینیوم تولید میشود. عمق آنها از ۳۸ تا حداکثر ۴۰ سانتی متر و ارتفاع آنها از ۲۰ تا حداکثر ۲۴ سانتیمتر می باشد. پله با ارتفاع ۲۰ سانتی متری بیشترین کاربرد رادر پله های برقی دارد .
معمولا شیارهای علامت گذاری شده پله به رنگ زرد می باشد و جنس شیارهای کف پله ودیواره پله از استنلیس استیل می باشد که عرض شیار هر پله از ۵ تا ۷ میلی متر و عمق آن از ۱۰ میلیمتر نبایدکمتر باشد .

تعداد پله های افقی :

تعداد پلکان افقی تابع سرعت پله برقی است که حداقل ۲ و حداکثر ۴ پله می باشد .
در اماکن عمومی مثل ایستگاه مترو وایستگاههای مسافربری و همچنین در مبحث ۱۵ ارتفاع پله برقی  بیش از۶ متر، ۳ عدد پله توصیه میشود.
در جدول زیر تعداد پله های افقی پله برقی براساس زاویه ، سرعت و ارتفاع پله برقی آورده شده:

پله برقی

دستگیره پلکان برقی :

دستگیره ازجنس لاستیک با الیاف مخصوص بوده که متحرک می باشد و سرعت‌آن باسرعت حرکت پله ها یکسان میباشد. دستگیره در رنگهای مختلف موجود بوده و استاندارد آن رنگ مشکی میباشد.

اکثر دستگیره ها بصورت حلقه بسته تولیدمی شود در صورت حلقه باز سرآن را در محل نصب به هم جوش میدهند .

یکی از مهمترین دلایلی که طول عمر دستگیره را تحت تأثیر قرارمیدهد، کشیدگی بیش از حد دستگیره است، مشکل در وجود مقاومت یا هم طرازی در مسیر حرکت دستگیره می تواند باشد. کشیدگی دلیل گرمای اضافی دستگیره حساب می شود .

درمسیر طولانی نیروی محرکه دستگیرها ازطریق نیروی محرکه پیش بینی شده در مسیر حرکت پله ها تامین می شود .

رواداری تغییر سرعت دستگیره نسبت به پله ها ۲±  درصد است که این مدت عقب یا جلو افتادگی دستگیره حداکثر۶ ثانیه می باشد.

پله برقی

حفاظت های ایمنی و فنی پلکان برقی :

کنترل کننده مکانیکی سرعت (گاورنر) جهت تشخیص افزایش یا کاهش سرعت مجاز در ساختار پله برقی پیش بینی شود . طبق استاندارد سرعت فعال شدن گاورنر حداکثر ۴۰% بیش ازسرعت نامی پله برقی است .

ازمحلی که پله ها به زیر پاگرد می روند حفاظ کناری پله حداقل به طول ۳۰۰ میلیمتر میبایست ادامه پیدا کند . این قسمت جان پناه خروج پله است.

استفاده از یک شستی قرمز در هر دو سر پله برقی جهت ایست اضطراری لازم است. هر گاه در هر یک از دو سر پله برقی به سمت پله بایستیم این شستی در قسمت سمت راست و پایین قراردارد .

استفاده ازیک صفحه آجدار در پاگرد بالایی و پایینی الزامی است .

وجود علائم هشدار دهنده و یا بازدارنده به رنگ آبی الزامی ست

سراسر اجزای پله برقی روی سطح پله باید در کلیه ساعات کارکرد با روشنایی یکنواخت بیش از۵۴ لوکس روشن شود . در ضمن باید حداقل شدت روشنایی در داخل چاهک وموتور خانه آن جهت سرویس و نگهداری قطعات ۱۸۰ لوکس باشد.

نیروی محرکه پلکان برقی :

عموما سه دسته گیربکس در پله برقی ها مورد استفاده قرار می گیرند.

  1.  گیربکس با چرخ دنده ساده
  2. گیربکس با چرخ دنده حلزونی یا چرخ دنده هلیکال
  3. گیربکس با چرخ دنده خورشیدی

 

راندمان موتور گیربکس دنده خورشیدی و هلیکال در حد ۹۵% و راندمان گیربکس های حلزونی نسبت به آنها کمتر است و مقدار آن در حد ۹۰% می باشد.

عمدتا موتورهای مورد استفاده در پله های برقی از نوع جریان متناوب با گیربکس های حلزونی است. موتورها دارای ۴ قطب و تک سرعته هستند . در بعضی پله های برقی توسط سازندگان از موتور ۶  قطبی استفاده می گردد. نیروی محرکه پله های برقی در بخش بالای آن قرارمیگیرد.

در پله برقی نیمه تجاری ( مسیر طولانی ) ممکن است چند موتور الکتریکی که به یک گیربکس متصل هستند ویا بصورت مستقل به جای یک موتور بزرگتر قرارگرفته اند به کار گرفته شوند و همچنین امکان دارد نیروی محرکه در چاهک پایین یا حتی خارج از فضای پله برقی و موتورخانه مستقرشود .

بیشترین کاربرد گیربکس های حلزونی با محور افقی به همراه موتورهای عمودی است .

اصولا در پله های برقی با مسیر طولانی و مرتفع موتور الکتریکی دو سرعته مورد استفاده قرار می گیرد . سرعت آنها ۰.۵ و ۰.۶۵ متر برثانیه است و امکان تغییر سرعت توسط اپراتور بطور دستی وجود دارد.

چیدمان و آرایش پله برقی :

به طور معمول با طراحی پله برقی مسافرین را می توان حداکثر تا هفت طبقه به طور متوالی و ممتد از یک طبقه به طبقه بالاتر جابجا کرد و در غیر این صورت باید برای بعضی از طبقات از پله برقی سریع السیر استفاده نمود.

چیدمان تکی :

این نوع آرایش بیشتر برای مکان‌هایی مناسب است که جریان حرکت افراد به یک سـمت باشد. به عـنوان مثال در مرکز تجـاری و فروشگاهها…

چیدمان ضربدری :

این نوع چیدمان متوالی به مسافرین این امکان را می‌دهد تا سریع‌ترین حرکت را بین دو طبقه یا بیشتر داشته باشند. بعنوان مثال ساختمان‌های اداری، خدماتی و فروشگا‌ههای بزرگ

چیدمان موازی :

درصورتی که طراحی ساختمان اجازه دهد و فضای پاگرد کافی بین پله‌برقیها در دو طبقه متوالی موجود باشد این نوع چیدمان سریـعترین زمان رسیدن به طبـقات بالاتر می‌باشد. معمولاً در ساختمانهایی که طـول آنها زیاد می‌باشد؛ از این روش استفاده می‌شود . بعنوان مثال در مراکز تجاری و ساختمان های اداری حداکثر فاصله پله برقی از یکدیگر و یا از ورودی ساختمان پنجاه متر باشد.

پله برقیپله برقی

محاسبه و انتخاب موتور پله برقی تابع عوامل زیر هستند:

  1.  ارتفاع کف تا کف طبقه (ارتفاع جابجایی پله برقی)
  2. راندمان تجهیزات بکار گرفته شده در ساخت پله برقی و گیر بکس
  3.  سرعت حرکت پله برقی
  4. زاویه شیب پله برقی نسبت به افق
  5.  تعداد مسافران که هر پله را اشغال می کنند
  6. ارتفاع پله

 

پله برقی